Montessori
Een Montessorischool in Leuven?
Waarom een Montessori school in Leuven?
"Montessori is an education for independence,
preparing not just for school, but for life."
Maria Montessori
Vernieuwen
De huidige onderwijsstructuur voldoet niet aan de noden van vandaag. In het huidige leerstofjaarklassensysteem is het de bedoeling dat alle kinderen in de klas even snel leren en op hetzelfde niveau "presteren". Voor sommigen betekent dit verveling, voor anderen frustratie omdat het gewoon te moeilijk is.
​
Kind centraal
Elk kind leert vanaf de geboorte vanzelf, onbewust en met een grote wil om iets te kunnen. Nooit heeft iemand een baby uitgelegd hoe het zich moet leren omdraaien op zijn rug. Dit leren vertrekt vanuit het kind, dit vlammetje moeten wij brandende houden. Zeker als dit leren steeds bewuster wordt.
​
Toekomst
Wij moeten kinderen voorbereiden op later. Zoals Sir Ken Robinson het in z'n TED-talk verwoordde: "De kleuters die nu starten op school gaan pas met pensioen na 2080. We weten niet hoe de toekomst er dan zal uitzien." Niet de kennis is dan het belangrijkste, wel zelfvertrouwen, het 'zien van mogelijkheden' en creativiteit.
​
Inspiratie
vanuit mijn eigen onderwijspraktijk, Maria Montessori, John Hattie, Carol Dweck,
E. Deci & R. Ryan, Angeline Stoll Lillard, Céline Alvarez
Nuttige links
Help me het zelf te doen.
Wat is Montessori onderwijs?
"Education is a natural proces carried out by the children."."
Maria Montessori
Organisatie
Imitation is the first instinct of the awakening mind. M.M.
​
Kinderen in een Montessori basisschool zitten met drie leeftijden bij elkaar. Van 3 tot 6, van 6 tot 9 en van 9 tot 12 jaar. Dit noemt men respectievelijk de onderbouw, middenbouw en bovenbouw. Leren gebeurt in deze sociale context op verschillende manieren: imiteren, peer tutoring en samenwerking. Lees meer...
Vrijheid
Freedom in intellectual work is found to be the basis of internal discipline. M.M.
​
De kinderen kiezen met welk materiaal ze werken op welk moment. Deze keuze zorgt voor een hoge motivatie en een goed welbevinden. Natuurlijk krijgen ze grenzen en leren ze gaandeweg te plannen. Dit heet vrijheid in gebondenheid.
Beweging
The hands are the instruments of man's intelligence. M.M.
​
Recente onderzoeken tonen aan dat de bewegingen die men maakt, het leren ondersteunt. Kinderen in een Montessorischool werken veel met materiaal, dat speciaal zo ontworpen is om er zelf van te leren. De kinderen nemen het materiaal zelf uit een open kast, werken ermee op een matje of aan een tafel en ruimen het nadien weer op. Meer over een dag in een Montessoriklas...
Concentratie
The child who concentrates is immensely happy. M.M.
​
Het vermogen om tot diepe concentratie te komen zorgt voor een positieve psychologische ontwikkeling van het kind. In een Montessoriklas worden de omstandigheden zo gecreëerd dat deze concentratie volop kan ontwikkelen. Ook andere executieve functies krijgen heel wat aandacht, bvb. plannen, zelfregulatie, werkgeheugen, enz.
​
Zelfstandigheid
Everything you do for me, you take away from me. M.M.
​
-
Help mij het zelf te doen.
-
Leer mij het zelf te doen.
-
Laat mij het zelf doen.
​
De montessorileider streeft naar een hoge zelfstandigheid van de kinderen. Het uitgangspunt is dat het kind een natuurlijke en noodzakelijke drang naar zelfontplooiing heeft. Door het Montessorimateriaal te gebruiken, kan het kind zelf een fout ontdekken, het herstellen en er uit leren.
​
Motivatie
The goal of early childhood education should be to activate the child's own natural desire to learn. M.M.
​
Volgens de onderzoekers Ryan, Deci, ea. liggen drie basisbehoeften ten grondslag aan motivatie: autonomie, verbondenheid en competentie. In het Montessorionderwijs komt men tegemoet aan deze behoeften. Er worden geen punten gegeven, wat vaak een straf of beloning is. Straffen en belonen is geen onderdeel van het Montessorionderwijs. De motivatie komt van binnenuit. Meer over toetsen & evaluatie...
Interesse
As soon as children find something that interests them they lose their instability and learn to concentrate. M.M.
​
Als een kind geïnteresseerd is in een bepaald onderwerp, dan zal zijn nieuwsgierigheid hem leiden om op onderzoek te gaan. Wat je leert vanuit interesse zal je veel beter en langer onthouden. Een presentatie geven, een poster of werkstuk maken wordt veel interessanter als je kan kiezen waarover je dat doet. In het Montessori-onderwijs is het belangrijk dat nieuwe leerstof gekoppeld wordt aan reeds verworven kennis.
Betekenisvol
Here then is an essential principle of education: to teach details is to bring confusion; to establish the relationship between things is to bring knowledge. M.M.
​
De leraar in een Montessorischool vertrekt vanuit grotere gehelen. Om dan meer en meer te gaan inzoomen. Zo leren kinderen over de aarde met daarop land en water, om dan over oceanen en continenten te leren, later over landen. De Montessorileraar legt de link met het echte leven om het leren zo concreet mogelijk te maken. Kinderen leren door te doen, meer dan door het enkel te lezen en te schrijven.
​
​
​
Volwassen interacties
The teacher's task is first to nourish and assist, to watch, encourage, guide, induce, rather than to interfere, prescribe, or restrict. M.M.
​
De Montessorileraar zorgt voor een warme en verbonden sfeer. Met zijn voorbeeldgedrag toont hij welk gedrag er van de kinderen verwacht wordt: respectvol, vriendelijk, beleefd, rustig, enz. Binnen deze hoge gedragseisen, kan het kind zich vrij bewegen in de klas tijdens het zelfstandig werk. De Montessorileraar observeert dagelijks om goed te weten hoe ver de kinderen staan in hun leren. Hij geeft een lesje als het kind daar aan toe is.
Orde in de omgeving
The child should live in an environment of beauty. M.M.
​
Experimenten wijzen uit dat kinderen meer en beter leren in een ordelijke ruimte waar er weinig aan de muur hangt. Ook dat had Maria Montessori goed begrepen. Zorg dat de open kasten -waaruit de kinderen zelf het materiaal kunnen nemen- netjes, mooi en zeker niet overvol zijn. Het materiaal moet er mooi en uitnodigend uitzien om de kinderen te prikkelen ermee aan de slag te gaan. De materialen staan logisch geordend, zodat de kinderen het gemakkelijk vinden en weer zelf kunnen opruimen.
Wie maakt een Montessorischool in Leuven haalbaar?
"Imagination does not become great until human beings, given the courage and the strength, use it to create."."
Maria Montessori
Dr. Maria Montessori
dokter / onderwijsvernieuwer
Maria Montessori leefde van 1870 tot 1952. Ze studeerde geneeskunde (in haar tijd uitzonderlijk voor een vrouw), verdiepte zich in antropologie en studeerde pedagogiek. Ze woonde in vele landen: Italië, Spanje, India en Nederland. Ze maakte twee wereldoorlogen mee, ze stierf in Nederland.
Als arts kwam ze in contact met kinderen die beperkt waren in hun verstandelijke ontwikkeling. Destijds werd ze geïnspireerd door twee Franse artsen: Jean Itard (1774-1838) en Edouard Séguin (1812-1880) om met deze zwakzinnige kinderen toch goede resultaten te boeken. Enkele jaren later -in 1907- richtte ze de Casa dei Bambini op in San Lorenzo (Italië), een schooltje die ten grondslag ligt van het huidige Montessorionderwijs. Gedurende de jaren die daarna volgden: observeerde ze, experimenteerde ze en verfijnde zo haar uitgangspunten. Ondertussen schreef ze heel wat boeken, gaf vele lezingen en cursussen internationaal en verspreidde zo haar visie op opvoeding en onderwijs.
Maria Montessori was een mooie en imposante verschijning die keihard en met volle overgave werkte. Ze kreeg ongehuwd een zoon -die ze door anderen liet groot brengen- streed voor vrouwenkiesrecht en vrouwenemancipatie. Ze was diepgelovig en schreef in het begin van haar 'Methode' een vlammende aanklacht tegen armoede. Net als Rousseau geloofde zij in de wijsheid van de natuur en in een door die natuur geleide ontwikkeling. En die was bij geen kind gelijk. Daarom wég met die onderwijzer die voor het bord opdrachten staat te geven aan allemaal ongelijke leerlingen.
Karolina Voordijk
leerkracht / moeder
"Nadat ik mijn studie van onderwijzer had afgerond, had ik mij twee voornemens opgelegd. Ten eerste wilde ik dat élk kind in mijn klas graag naar school zou komen. Ten tweede nam ik mij voor om te veranderen als ik ook maar het gevoel kreeg niet meer te kunnen groeien. Nu dertien jaar later, merk ik dat er toch kinderen zijn die 'school' niet leuk vinden ondanks alle inzet en aanpassingen die ons leerkrachtenteam biedt. Ten tweede heb ik het gevoel dat ik de grenzen van mijn eigen klas heb bereikt, ik ben voor vernieuwing en ik wil veranderen wat beter kan. Wij leerkrachten zijn volop aan het remediëren en differentiëren, daarbovenop zijn er te veel kinderen die naar buitenschoolse begeleiding doorverwezen worden: logopedie, kinesist, psycholoog, therapeut, ... Meer en meer heb ik het gevoel dat het systeem niet klopt. Het huidig systeem -leerstofjaarklassen- ontstond ten tijde van de industrialisatie. Een product rolt op de band om van niets tot een afgewerkt product te worden verwerkt. Zo werd het schoolsysteem ook ingericht: kinderen van dezelfde leeftijd werden bij elkaar gezet, ervan uitgaand dat elk kind een leeg vat was, jaar na jaar rolden ze verder op de band naar de volgende post, naar het volgende leerjaar waar de volgende leerkracht het kind verder kon 'vullen' met leerstof. Voor de gemiddelde kinderen kan dit misschien werken. Maar volgens mij kan het ook anders. Zo ging ik op zoek naar alternatieven om zo het Montessori-onderwijs te ontdekken. Waar dan ook nog het respect voor zichzelf, voor elkaar, voor het materiaal en voor onze planeet heel sterk aan bod bleek te komen. Daarom besloot ik om de opleiding 'Van startbekwaam tot basisbekwaam Montessorileider' te volgen in de Rotterdamse Hogeschool (schooljaar 2017-2018), tegelijk met een Montessoristage in Duffel."
Tijdens het schooljaar 2018-2019 stond ik niet meer in het traditioneel onderwijs. Wel heb ik mij helemaal toegelegd op het oprichten van een Montessorischool. Deze trend zet ik dit schooljaar gewoon verder.
Hoe een Montessorischool opstarten?
"Growth is not merely a harmonious increase in size,
but a transformation."."
Maria Montessori
Een school oprichten is natuurlijk een hele onderneming. Er zijn veel deelaspecten die de nodige aandacht verdienen. Hieronder lees je er wat meer over. Ontbreekt er nog wat? Wil je graag dit project steunen, organisatorisch of financieel? Heb je waardevolle tips of ken je iemand die ons kan verder helpen?
Gebouw
We zijn in onderhandeling voor 'kandidaat'-gebouwen.
Onze wensen: natuur, verkeersveilig, sport, bib, luchtkwaliteit, ...
Materiaal
Montessorimateriaal is wenselijk. We bouwen dit op doorheen de jaren. De kost van handleidingen en werkboeken van uitgeverijen vervalt.
Bekendheid
-
Website, Facebook, Instagram, ...
-
Brochure stad Leuven, flyer, visitekaartjes, ...
-
Logo ontwerpen
-
Infoavonden
Website & nieuwsbrief
Via de nieuwsbrief (ontwikkelingen én werking van de Montessorischool) houden we je op de hoogte. Dit met een link naar de blog op deze site.
Schoolbestuur
We hebben sinds 27/03/2019 een vzw. Montessori Leuven vzw zal fungeren als schoolbestuur. Interesse? Laat het weten!
Financieel
Crowdfunding
Subsidie
Pre-financiering
Je kunt ons steunen:
BE16 9733 6450 0974
Montessori Leuven vzw
Ondersteuners
de Vlaamse Montessorischolen
SOM
Stad Leuven
Denktank
Veel mensen zijn enthousiast over dit project. Heb je zin om af en toe mee te denken? Of gaan je ambities verder... wil je mee
school 'maken'?
Visie & missie
We willen élk kind de kans geven om zich te laten ontplooien tot een respectvol mens die in zichzelf gelooft in verbondenheid met anderen en de wereld.